Poniższy tekst o spirytyzmie został przysłany do redakcji FN przez czytelnika serwisu.

SPIRYTYZM

Słowo spirytyzm wywołuje różne skojarzenia... duchy, wirujące stoliki, tablica ouija, egzorcyzmy, wizyty u medium, które dławiąc się próbuje przekazać wiadomość z „drugiej strony”. Najczęściej niesie to wszystko ze sobą wiele złych emocji i nieporozumień.

Słownik języka polskiego podaje następującą definicję:

1. kult duchów będący etapem w rozwoju religii;
   2. pogląd uznający istnienie duchów i dusz zmarłych oraz możliwość obcowania z nimi, najczęściej przy pomocy mediów.

Tak zazwyczaj rozumiemy słowo spirytyzm jako wiarę w duchy i życie po śmierci oraz zbiór technik i obrzędów związanych z tym przekonaniem. Natomiast negatywny aspekt powyższych poglądów przejawia się w formie doniesień o opętaniach i sceptycyzm środowisk naukowych.

Prawdziwe znaczenie spirytyzmu, jego istota, historia jest pomijana. W niniejszym artykule przedstawie historie, założenia i wybitne postacie tej filozofii, która nie ma związków z okultyzmem i ezoterycznymi inicjacjami wbrew popularnej wiedzy i licznym mitom.

Przed pojawieniem się spirytyzmu (Siostry Fox)

Wiara w życie po śmierci była obecna od zawsze w dziejach ludzkości. Najczęściej jako część działalności religijnej. Wydarzenie, które można uznać za początek zaintersowania spirytualizmem (nie mylić ze spirytyzmem) w społeczeństwie oraz prawdopodobnie jedną z najwcześniejszych relacji kontaktu z zaświatami w nowożytnych czasach jest incydent mający miejsce w domu rodziny Fox.

Dom w miejscowości Hydesville był skupiskiem niewidzialnej siły, która wywoływała uderzenia i przesuwanie się mebli. 31 marca 1848 był dniem rewolucyjnym, mającym przynieść progres i odpowiedź po miesiącach hałasu i „nawiedzeń”. Tego dnia siostry Fox zdecydowały się naśladować  uderzenia klaskaniem. Niezbadana siła ku ich zdziwieniu odpowiedziała stuknięciem na ich klaskanie. Chcąc wykorzystać niebywałe odkrycie młodsza z dziewczynek Kate zaczęła klaskać a odpowiedzią była odpowiednia ilośc uderzeń. Wszystkie uderzenia dziewczynek były odwzorowane idealnie przez siłe, która wykazywała oznaki inteligencji. Matka dziewczynek zdecydowała się dołączyć do eksperymentu. Wydawała liczne komendy np.: „ Policz do dziesięciu”. Usłyszała dziesięć uderzeń. Następnie zaczeła zadawać pytania a odpowiedzi w formie liczb zgadzały się z jej sytuacją życiową. Obecność sąsiadów przyprowadzonych  przez rodzine nie spowodowała zaprzestania działania ducha. Na wszystkie pytania przyprowadzonych niewidzialny byt znał również prawidłową odpowiedź. Wiadomość o fenomenalnym zjawisku szybko dotarła do ludzi prostych jak i bardziej wpływowych tym samym ściągając tłumy do niezwykłego domu.

Dalsze losy sióstr wiązały się z pokazami zdolności mediumicznych, komisjami sceptyków oraz rozwijaniem działalności ruchów spirytualistycznych. Siostry Fox po zdobyciu fortuny i sławy wycofały się z mediumizmu, ale zaintersowane sumą zaoferowaną przez redaktora gazety wyjawiły sekrety zjawiska. W ten sposób skłócone ze środowiskiem swoich dawnych zwolenników, którzy nie wierzyli w ich wyjaśnienia i trzecią siostrą  Leah;  Kate i Margaret odeszły w biedzie i zapomnieniu.

Mimo wielu kontrowersji siostry Fox ułatwiły rozpoczęcie działalności licznym organizacjom spirytualistycznym oraz nasiliły modę na „wirujące stoliki”, która zza wielkiej wody dotrze do Francji i cześciowo przyczyni się do powstania spirytyzmu.

Początki spirytyzmu

Twórcą a dokładniej kodyfikatorem spirytyzmu był Allan Kardec, właśc. Hippolyte Léon Denizard Rivail (1804-1869r.) z wykształcenia nauczyciel a z zamiłowania badacz magnetyzmu i somnambulizmu. Człowiek o zrównoważonym charakterze i racjonalistycznie patrzący na świat.

Na wieść o licznych seansach z udziałem duchów, które zapoczątkowały siostry Fox podchodził sceptycznie. Do przełomu miało dojśc podczas rozmowy ze znajomym magnetyzerem, który twierdził, że stoliki odpowiadają na pytania. Ostatecznym czynnikiem była wypowiedź jednego z przyjaciół Rivaila, który pozytywnie opisywał seanse. Pierwszy kontakt z mediumizmem nie był przekonujący dla niego w przeciwieństwie do zeszytów z zapisanymi rozmowami z duchami.  Widząc logikę w przekazanych materiałach postanowił poświęcić czas wolny na współpracę z mediami, które umozłiwiły mu uzyskanie odpowiedzi na pytania od niewidzianych bytów.

W ten sposób po systematycznej i czasochłonnej pracy powstało pierwsze i najważniejsze dzieło spirytystyczne- „Księga Duchów”. Inne ważne dzieła Kardeca: „Czym jest spirytyzm”, „ Księga mediów”, „Ewangelia według spirytyzmu”, „Geneza, cuda i przepowiednie według spirytyzmu , „Piekło i Niebo według spirytyzmu”.

Poglądy Kardeca szybko zyskały zwolenników także poza granicami Francji w elitach ( Arthur Conan Doyle był spirytystą). Osoby, którym Księga Duchów była bliska zaczęły tworzyć pierwsze stowarzyszenia i gazety spirytystyczne. Z naiwnej i śmiesznej zabawy z salonów wyłonił się ruch, który w Europie przetrwa jeszcze kilkadziesąt lat by następnie zyskać rzesze zwolenników w Ameryce Południowej.

Rivail po napisaniu Księgi Duchów poświęcił życie na popularyzacje myśli spirytystycznej. Koordynował powstawanie organizacji, wydawnictw i brał udział w działalności Paryskiego Towarzystwa Studiów Spirytystycznych z którym był związany. Tworzył kolejne dzieła dla społecznośći i zabierał głos w debatach broniąc nauk przekazanych mu przez Duchy.

Mimo śmierci Kardeca i spadkowi zainteresowania mediami i stolikami spirytyzm przetrwał a na miejscu Rivaila pojawili się godni następcy.

Rozwój spirytyzmu

Dzieło pierwszych spirytystów w Europie kontynuował Léon Denis. Jest znany z dużego wkładu dla  literatury spirytystycznej (kilkanaście książek m.in. „Życie po śmierci”). Brał czynny udział w kongresach dla spirytystów i bronił podobnie jak Kardec nauki Duchów.

Natomiast postacią, która miała znaczący wpływ na rozwój kardecjanizmu w drugiej połowie XIX wieku w Brazyli był  Adolfo Bezerra de Menezesa. Zwany „Lekarzem ubogich”. Już od lat młodieńczych promieniował szczerością i spokojem. Nie zważając na problemy pilne studiował a po uzyskaniu tytułu lekarza poświęcał wszystkie środki na pomoc ubogim.Dołączył do grona spirytystów po lekturze Księgi Duchów do której się zwrócił po stracie ukochanej żony. Kolejne lata jego życia będą wypełnione pracą w Brazylijskiej Federacji Spirytystycznej, pomocą potrzebującym i diałaniami mającym na celu poprawę sytuacji politycznej w  Brazylii.

To właśnie Brazylia zostanie spadkobiercą spuścizny Kardeca. Przez I i II wojnę światową spirytyzm podupadnie a jego nieliczni zwolennicy przetrwają głównie we Francji nie odzyskując już swojej dawnej popularności.

Współczesność

Obecnie spirytyzm stara się udowodnić swoje poglądy wykorzystując nowoczesne technologie. Zajmują się tym specjalne towarzystwa dla lekarzy-spirytystów.

Największym skupiskiem spirytystów (naukowców, lekarzy, mediów) jest Brazylia. Prawdopodobnie kilka milionów. To właśnie tam spotkamy spirytystyczne kręgi naukowe, medyczne,centra charytatywne jak i „zwykłych” spirytystów.

Z brazylijskim spirytyzmem nierozerwalnie związana jest postać Chico Xaviera. Autora 400 książek napisanych pimem automatycznym, założyciela ośrodków charytatywnych i pocieszyciela dla rodzin pogrążonych w żałobie.

Mediumizm towarzyszył mu zawsze. Mając kilka lat to dzięki niemu mógł skontaktować się ze zmarłą matką. Szukając odpowiedzi trafił do środowiska spirytystycznego, które zaznajomiło go z nauczaniem Duchów i dziełami Kardeca. Po zrozumieniu przyczyny swoich zdolności zaczął pismem automatycznym spisywać pierwsze przekazy dla rodzin oraz książki ( „Nasz Dom” i  inne dzieła z przekazów ducha Andre Luiza).

Z życiem Xaviera związanych jest wiele ciekawostek np.: przewidział dzień swojej śmierci, potrafił  bezbłędnie przekazać informacje z zaświatów.

Innym brazylijskim medium jest Divaldo Franco znany głównie dzieki swoim wykładom, których udziela na całym świecie.

Główne założenia spirytyzmu

• Bóg jest Najwyższą Inteligencją, praprzyczyną wszytskiego. Jest wieczny, niezmienny, niematerialny, wyjątkowy, wszechmocny, sprawiedliwy i dobry.
• Wszechświat i wszystko co się w nim znajduje jest dziełem bożym.
• Świat duchowy jest pierwotnym miejscem zamieszkania Duchów. To z niego Duchy udają się do ciał tym samym tworząc istotę ludzką.
• Duch przez kolejne wcielenia dąży do duchowej perfekcji.
• Podczas kolejnych wcieleń Duch ma rozwijać swój charakter i czynić postęp.
• Istnieją inne planety zamieszkałe przez istoty rozumne, które są bardziej lub mniej rozwinięte od naszego.
• Duchy posiadają ciało/powłokę, która jest odpowiednikiem ludzkiego ciała w świecie niematerialnym.
• Ważną substancją jest fluid, który wypełnia cały świat. Umożliwia działanie Duchom w naszym wymiarze ( materializacja, leczenie) i jest pewnym żródłem energi dla odcieleśnionych Duchów.
• Duchy mają wpływ na nasze życie. W zależności od charakteru mogą być dla mas pomocne lub szkodliwe.
• Wezwanie Ducha następuje dzięki intencji (wystarczy szczere pragnienie, myśl). Duchy są wdzięczne za modlitwy niezależnie od sytuacji, w której się znajdują.
• Jezus jest idealnym Duchem. Przykładem i Nauczycielem.
• Wyróżniamy trzy klasy Duchów: niedoskonałe, dobre i czyste.
• Każdy z nas jest medium tylko nie wszycsy są tego świadom. Przejawia się to m.in. przez odczuwanie obecności Duchów dzięki intuicji. Osoby z bardziej rozwiniętym mediumizmem potrafią porozumiewać się ze zmarłymi w świecie niematerialnym.

Mity i nieporozumienia

Spirytyzm jest formą okultyzmu.

Okultyzm polega na wierze w niezbadane moce, które można pobudzić i wykorzystać dzięki wiedzy tajemnej i odpowiednim praktykom. Spirytyzm zajmuję się pewnymi niezrozumiałymi dla przeciętnego człowieka tematami, ale nie ma w nim tajnych praktyk  i inicjacji. Cała działalność jest jawna i nie posiada wtajemniczeń, stopni itd.  Spirytyzm nie przywołuje złych energi, nie czci demonów itp.

Spirytyzm to religia.

Spirytyzm jest filozoficzną doktryną, która może przypominać religię, ale w odróżnieniu od niej  nie posiada rytuałów, światyń itd. Spirytyzm stara się być formą nauki dlatego też prowadzi badania i jest otwarty na zmiany w swoich doktrynach w odróżnieniu od większości religii.

Spirytyzm zajmuje się „duchami”.

Duchy są ważne dla ruchu spirytystycznego, ale są tylko częścią filozofii zapoczątkowanej przez Allana Kardeca.

Trzeba być medium żeby móc zostać spirytystą.

W społeczności kardecjańskiej są osoby obdarzone tego typu zdolnościami ale większość spirytystów to „normalne osoby”. Spirytysta to osoba, która zgadza się z poglądami zawartymi m.in. w Księdze Duchów.

Postać Jezusa jest nieistotna dla spirytyzmu.

Jezus jest wzorem, przykładem, mistrzem. Mamy naśladować jego życie i żyć wg jego nauk.

Spirytyzm jest niebezpieczny.

Twierdzenie spowodowane przeinaczaniem pojęć. Dla „przeciętnego Polaka” spirytyzm to seanse, duchy i egzorcyzmy. Nam chodzi o spirytyzm jako filozofia powstała we Francji. W spirytyzmie występują seanse i mediumizm, ale odbywają się w doświadczonym gronie i ze szlachetnymi intencjami w przeciwieństwie do większości „zabaw”.

Spirytyzm nie popiera religii  i ich wyznawców.

Można być wyznawcą religi, w której się wychowaliśmy i spirytystą ( jeśli nasze wyznanie akceptuje spirytyzm, ponieważ dla spirytyzmu nie jest to problem). Spirytyzm nie ma monopolu na prawdę ( co też sam twierdzi) i szanuje wszystkie religie reprezentujące humanitarne poglądy.

Autor: W.J.N.

Źródło: Bibliografia

Od autora

Popularyzacją  spirytyzmu w Polsce zajmuje się Polskie Towarzystwo Studiów Spirytystycznych.

Jego celem statutowym jest rozpowszechnianie wiedzy spirytystycznej, organizowanie wykładów, konferencji poświęconych filozofii zebranej w książkach Allana Kardeca, a także promocja spirytyzmu poprzez wspieranie publikacji spirytystycznych i działań charytatywnych. Stowarzyszenie wydaje m.in. we współpracy z Oficyną Wydawniczą Rivail kwartalnik „Spirytyzm”, a także organizuje ogólnopolskie kongresy spirytystyczne.

Bibliografia:

Księga Duchów- Allan Kardec  

https://www.spiritist.us/

http://bussuk.webs.com/

http://www.portal.spirytyzm.pl/