Gliese 581 to oddalona od nas o 20 lat świetlnych położona w gwiazdozbiorze wagi gwiazda, w pobliżu której odkryto, że musi być planeta o podobnej do nas strukturze. Gliese 581g - bo tak ją nazwano - ma podobną do ziemskiej grawitację, panuje na niej przyjazna życiu temperatura, prawdopodobnie pokryta jest atmosferą i zawiera ciekłą wodę. Masa planety jest 3 razy większa niż Ziemia. Orbita planety znajduje się w środku tzw. strefy nadającej się do zamieszkania (ekosfery). Odkryli ją Amerykanie w obserwatorium astronomicznym.

Odkrycie poprzedziło 11 lat obserwacji jednym z największych teleskopów na świecie, 10-metrowym teleskopem Keck I, pracującym na Hawajach. Dane pochodzą ze spektrografu HIRES.

Zespół badawczy uzyskał 122 pomiarów prędkości radialnych. W analizie uwzględniono także 199 pomiarów prędkości radialnych Gliese 581 ze spektrografu HARPS (3,6-metrowy teleskop Europejskiego Obserwatorium Południowego ESO), opublikowanych wcześniej przez inną grupę.

Pierwszą planetę w pobliżu gwiazdy Gliese 581 odkryto w 2005 r. Później odkryto jeszcze trzy planety w tym układzie. Najnowsze badania zespołu prowadzonego przez profesora Stevena Vogta (University of California (UC) Santa Cruz) oraz Paula Butlera (Carnegie Institution of Washington) potwierdzają istnienie znanych planet i dodają do tej liczby dwie kolejne. Układ Gliese 581 liczy sobie zatem aż sześć planet

Pierwsza ze znalezionych planet (Gliese 581 f) ma minimalną masę 7 razy taką jak Ziemia i okrąża swoją gwiazdę co 433 dni. Druga z planet to Gliese 581 g o minimalnej masie 3,1 razy większej od Ziemi i okresie orbitalnym 36,6 dni. Właśnie ona znajduje się wewnątrz strefy nadającej się do zamieszkania (ekosfery), obszaru wokół gwiazdy, w którym na powierzchni planety może występować woda w stanie ciekłym.

Dwie wcześniej znane planety leżą na obrzeżach ekosfery (planeta c po stronie gorącej, a planeta d po stronie zimnej). Niektórzy naukowcy przypuszczają, że planeta d może się nadawać do zamieszkania, jeśli posiada grubą atmosferę, która wytwarza efekt cieplarniany. W przypadku Gliese 581 g nie ma jednak wątpliwości, gdyż znajduje się ona dokładnie w środku ekosfery.

Masa Gliese 581 g sugeruje, że jest to planeta skalista. Obiekt znajduje się 20 lat świetlnych od Ziemi. Gwiazdę Gliese 581 można dostrzec przez teleskop w gwiazdozbiorze Wagi (ma jasność 10,55 mag).

Ale to nie wszystko. System Gliese 581, w którym właśnie odkryto podobną do Ziemi planetę, staje się coraz bardziej tajemniczy. Australijski uczony ujawnił właśnie, że przed dwoma laty odebrał z tego układu wyraźny sygnał świetlny.

Jej odkrywca, Dr Steven Vogt z University of California, powiedział, że rawdopodobieństwo powstania na niej życia ocenia na 100 proc. Krąży ona w odległości 9,6 miliona kilometrów wokół macierzystej gwiazdy, która należy do stosunkowo zimnych czerwonych karłów. Jeden rok trwa na niej tylko 37 ziemskich dni. Jedna strona planety jest zawsze zwrócona w stronę gwiazdy, nie ma więc na niej zmian dnia i nocy. Wcześniej odkryto w tym układzie podobną, ale nieco mniej sprzyjającą życiu planetę Gliese 581e.

Dr Ragbir Bhathal z University of Western Sydney ujawnił właśnie, że w 2008 roku wychwycił pochodzący z systemu Gliese 581 tajemniczy sygnał. Uczony, w ramach programu SETI zajmuje się poszukiwaniem przekazów pochodzących od obcych cywilizacji. Astronom twierdzi, że odebrał bardzo wyraźny, ostry sygnał - taki, jakiego na co dzień poszukuje. Przez kolejne miesiące po odkryciu uczony szukał kolejnego, podobnego zjawiska, ale bez rezultatu.

Tak może wyglądać nowoodkryta planeta /animacja/.

Nie jesteśmy sami w kosmosie? Odkrycie dwóch planet typu ziemskiego poza Układem Słonecznym stawia to pytanie w zupełnie innym świetle. Jedna ma właściwe wymiary, druga - znajduje się we właściwym miejscu, "strefie nadającej się do zamieszkania". I to sprawia, że na Gliese 581 d może znajdować się płynna woda. I życie. 

O sensacyjnych odkryciach naukowcy poinformowali kilka miesięcy temu na konferencji w Uniwersytecie Hertfordshire, podczas Europejskiego Tygodnia Astronomii . Najpierw badacze zaobserwowali Gliese 581 e, najmniejszą znaną planetę spoza Układu Słonecznego. Planeta Gliese 581 e jest tylko dwa razy bardziej masywna od Ziemi.  

Do tej pory najczęściej odkrywano egzoplanety (planety pozasłoneczne) znacznie większe, rozmiarami zbliżone do Jowisza. Gliese 581 e znajduje w gwiazdozbiorze Wagi, około 20,5 lat świetlnych (192 biliony kilometrów) od nas. Okrąża swoją macierzystą gwiazdę co trzy dni. Na jej powierzchni jest prawdopodobnie za gorąco, by mogło tam rozwijać się życie.

 Ale naukowcy zwrócili uwagę również na Gliese 581 d, planetę sąsiadującą z Gliese 581 e, wykrytą w 2007 roku. I zauważyli, że znajduje się ona w "strefie nadającej się do zamieszkania", czyli na orbicie, która jest na tyle oddalona od gwiazdy, że na jej powierzchni może być płynna woda.

 - To jest pierwszy poważny kandydat do ''wodnego świata" - stwierdził Stephene Udry, członek zespołu badaczy, którzy dokonali niezwykłego odkrycia. - Wyśledzenie skalistej planety, podobnej do Ziemi w "strefie nadającej się do zamieszkania" jest Świętym Graalem badań nad egzoplanetami - dodaje Michel Mayor, astrofizyk z Uniwersytetu w Genewie.

 Do tej pory znaleziono prawie 350 planet poza naszym Układem Słonecznym. Ale większość jest położona albo zbyt blisko, albo zbyt daleko od ich Słońc - jest na nich zbyt gorąco lub zbyt zimno, żeby mogło istnieć tam życie. Inne są zbyt duże i bardziej przypominają Jowisza (planetę gazową). Mniejsze planety są z kolei trudne do wykrycia.

 Odkrycia Gliese 581 e dokonał zespół międzynarodowych naukowców dzięki teleskopowi LaSilla w Chile. Według ekspertów w najbliższych miesiącach uda się zaobserwować bardzo wiele podobnych lub jeszcze mniejszych planet. Nowych danych ma bowiem dostarczyć wystrzelony kilka tygodni temu orbitalny teleskop Kepler skonstruowany przez ekspertów z NASA.

Odkrycie dwóch planet, które mogą podtrzymywać życie rozbudza jednak wyobraźnię. Wytwórnia programów telewizyjnych RDF razem z internetowym serwisem Bebo, używając ukraińskiego radioteleskopu wysłały w kierunku Gliese 581 przekaz radiowy zawierający 500 wiadomości. W akcji zorganizowanej przez australijskiego ministra nauki w kierunku odległej gwiazdy wysłano wiadomości od 20 tys. użytkowników Twittera.

Fale radiowe będą podróżowały w jedną stronę przez 20 lat. Jeżeli mieszka tam ktoś, kto jest w stanie je odebrać, drugie tyle będziemy czekali na odpowiedź. Jeszcze więcej czasu potrzebowalibyśmy na zorganizowanie bezpośredniego kontaktu z mieszkańcami układu Gliese 581. Statek kosmiczny podróżujący z prędkością równą jednej dziesiątej prędkości światła, co jest daleko poza naszym zasięgiem, potrzebowałby 200 lat na pokonanie dzielącej nas odległości.

Dla chcących więcej dowiedzieć się o "Drugiej Ziemi" czyli Gliese581:

The National Science Foundation

http://www.nsf.gov/news/news_videos.jsp?cntn_id=117765&media_id=68454&org=NSF

"Potentially Habitable" Planet Found

http://www.skyandtelescope.com/news/104031014.html